Bazal İnsülin :
Karaciğerin ana fonksiyonlarından biri de glukozu depolamak ve hayati organlara , dokulara sabit bir yakıt kaynağı sağlamak üzere onu istikrarlı bir şekilde kan dolaşımına salgılamaktır. Bu da kalbin atmasını , beynin düşünmesini , akciğerlerin nefes almasını sağlar. ( sindirim sistemide dahildir. )
Karaciğerin glukoz takviyesinin vücut hücrelerinin içine iletilmesi için Pankreas normalde kan dolaşımına her birkaç dakika insülinin küçük bir miktarını salgılar. Buna ” bazal insülin ” denir.
Bazal insülin sadece vücudun hücreleri için sabit bir enerji kaynağı sağlamaz aynı zamanda karaciğerin birdenbire çok fazla glukozu boşaltmasını engeller.
Çok az bazal insülin veya tam insülin eksikliği kan şekeri seviyelerinde keskin yükselişle sonuçlanır.
Yani bazal insülinin ve karaciğerin birbiriyle dengede olduğunu söyleyebiliriz.
1 . Bazal insülin gece ve gün boyu Karaciğerin glukoz salgısına uygun olmalı.
2. Yemek , egzersiz , ve hızlı etkili ( yemek ) insülinin eksikliğinde bazal insülin kan şekeri seviyesini güzel ve sabit tutmalı.
Her kişinin bazal insülin gereksinimi birbirinden farklıdır.
Tipik olarak ;
Bazal insülin gereksinimleri gece boyunca ve sabahın erken saatinde en yüksektir. Günün ortası ise en düşüktür.
Bu kan şekerini gece boyunca yükselten hormonlardan ve de fiziksel aktiviteyle ( gündüz ) gelen insüline duyarlılıktandır.
Aşağıda 5-1 şeklinde karaciğerin glukoz salgısında hormonların etkisi gösterilmiştir.
5.2 Şekli bize insüline bağımlı diyabetli insanların tipik bazal insülin gereksinimlerini gösteriyor.( Yaşlar hemen tablonun kenarında bulunmaktadır ve yukarıdan aşağıya çizgi sırasına göre yaşların belirtildiği yazıların sırası eşit bir şekilde yerleştirilmiştir .)
Tablo yüzlerce insülin pompası kullanıcılarından verilere dayanmaktadır.
Erkek ve kadının bazal insülin gereksinimlerinde önemli derecede bir fark bulunmamasına rağmen Yaş önemli bir rol oynar.
Pek çok yetişkin ( 21 yaş + ) sabahın erken saatleri boyunca bazal insülin gereksinimlerinde ani artış sergiler.
Şimdi Hem enjeksiyonda hemde insülin pompasındaki bazallardan bahsedeceğiz.
Lantus genellikle günde bir kere alınır. Ancak bazen 2 kere alınır. Özellikle düşük dozlar kullanıldığında
Levemir günde 2 kere alınır. Ancak arada sırada günde bir kere alınabilir.
Bazal insülin günde 2 kere enjekte edildiğinde dozları eşit miktarda bölmesi ve yaklaşık 20 ayrı saate alması makuldur.
lantus ( glargine ) ve levemir ( detemir )’in Ana Avantajı :
İkisinin ana avantajı diğerlerine oranla İnsülinin değişmez akışı ( levemirin enjektesinden sonra 6 saatten 10 saate çok az bir pik meydana gelebilir. ) ve değişmez emilim biçimidir.
İnsülin Pompasıyla Sağlanan Bazal İnsülin :
Pompa tedavisi , bazal insülini vücudun gereksinimlerine uyumlamak açısından en büyük manevra kabiliyet derecesi sunar. Pompa bazal insülini iletmek için hızlı etkili insülini kullanır.
Saatteki veya yarım saatteki bazal insülin iletiminde değişiklikler yapılabilir.
Pompa ayrıca bazal insülin gereksinimlerinde kısa dönem değişimlerine( hastalık , Yüksek/Düşük Aktivite seviyeleri , ve stres ) uyum sağlamak için bazal insülin seviyelerinin geçici değişimlerine olanak sağlıyor.
Bir ihtimal pompa ile bazal insülin iletmenin en büyük dezavantajı ketoasidoz riskidir. Bazal insülin iletimi eksikliği ile sonuçlanan herhangi bir mekanik problem aşırı insülin yetersizliği ile sonuçlanabilir.
Kan dolaşımında hiç insülin olmadığında Vücudun hücreleri enerji için şeker yerine yağın büyük miktarını yakmaya başlar. Bu asitli keton moleküllerinin üretimine sebep olur.
Gelecek yazımız : Bolus İnsülin
Kaynak :
Bu bilgiler ” Think Like A Pancreas ” kitabındandır.
Görseller : Think like a Pancreas kitabına aittir.
