Diyabetik Retinopatinin Tedavisinde Gelişmelere değinmeden önce Nedir ? Nasıl tedavi edilir ? Tanıyalım
Diyabetik Retinopati Nedir ve Neden olur ?
Diyabetik Retinopati , diyabetlilerde en yaygın görme kaybı sebebidir. Gözün retinasındaki kan damarları şiştiğinde / zarar gördüğünde veya düzensiz büyümeye başladığında Diyabetik Retinopati meydana gelir.ve Diyabetik Retinopati bir diyabet komplikasyonudur.
Aşağıda sizlere sunduğumuz gibi gözün retinasına olan herhangi bir hasar retinopatidir.
Kelime Dağarcığı :
Hemorrhages: Kanama
Abnormal growth of blood vessels: Kan damarlarının anormal büyümesi
Aneurysm: Damar genişlemesi
Hard Exudates: Dışarı Sızma
Cotton ” Wool ” Spots : Pamuksu lekeler
Sağlıklı göz ( sol ) ve Diyabetik Retinopatili göz ( sağ )
Retinopatinin 4 safhası var.
- Hafif Proliferatif Diyabetik Retinopati : ’’ Mikroanevrizmalar ‘’ denilen retinanın ince damarlarında balon şeklinde olan küçük alanlar retinanın içine doğru sıvı sızdırabilir. Bu hastalığın en erken safhasında meydana gelir.
- Orta Non – Proliferatif Diyabetik Retinopati : Hastalık ilerledikçe Kan damarları şişebilir ve tahrip olabilir. Ayriyetten kanı taşıma kabiliyetlerini kaybedebilirler. Hem retinanın görünümünün değişmesine sebep olur hemde diyabetik makula ödemine sebep olabilir.
- Şiddetli Non- Proliferatif Diyabetik Retinopati : Birçok kan damarı bloke olur. Retinanadaki bölgelere kan akışını sağlama görevini kaybeder. Retinadaki bu bölgeler , retinaya yeni damarları büyütmesi için sinyali veren büyütme faktörlerini salgılar.
- Proliferatif Diyabetik Retinopati : Bu son safhada retina tarafından salgılanan büyüme faktörleri kan damarlarının ( yeni ) büyümesine sebep olur. Yeni kan damarları narin , hassas olur Bundan dolayı kanama ve sızıntının olma ihtimali yüksektir.( Not : damarların büyümesi retinada ve gözün arkasını dolduran vitreus jelinin içine doğrudur. )
National Eye Instute (NEI) / American Optometric Association
Kimler risk altındadır ?
En başta tip 1 ve tip 2 diyabetliler diyabetik retinopati riskindedir.
Diyabetik Retinopati Risk faktörleri içerisinde aşağıdakiler dahil
– Kötü kan Şekeri Kontrolü
– İdrarda Protein
– Yüksek Tansiyon
– Uzun süre diyabetli olma
– Kanda Yüksek Yağ ( trigliseridler )
Uzun süre diyabeti olan birisinde diyabetik retinopatinin gelişme riski daha büyük olur. Ancak kan şekeri seviyelerini iyi bir şekilde tutmak retinopatinin gelişmesini önemli derecede yavaşlatmaya yardımcı olur.
Diyabetik Retinopatinin Belirtileri Şunlardır ;
– Bulanık görme
– Görme merkezinde karanlık ve boş noktaların olması
– Geceleri Kötü Görme
– Renkleri görme potansiyelini kaybetme
– Görme Kaybı
Resim : diabetestimes.co.uk
Diyabetik Retinopati Nasıl Tedavi Edilir ?
Tedavi seçenekleri büyük ölçüde retinopatinin şiddetine bağlıdır. Saydığımız safhalarda Hafif veya Orta acil tedaviye gereksinim duymayabilir.
Daha ileri safhada olanlar için tedavi seçenekleri şunlardır ;
1.İlaç Tedavileri
Resim : precisioneyeclinic.com.au
Lucentis ve Eylea gibi VEGF – inhibitörleri henüz operasyona ihtiyaç duymayanlar için yararlıdır. Bu ilaçlar gözde damarların zarar görmesine sebep olan bir proteini engeller. İlaçlar doktorlar tarafından aylık enjeksiyon olarak verilir.
2. Laser Tedavisi
Resim : typingdiabetes.wordpress
A) Panretinal Fotokoagülasyon Tedavisi
Proliferatif Diyabetik Retinopati ( PDR ) onlarca yıl Panretinal laser Cerrahisi / Panretinal Fotokoagülasyon ile tedavi ediliyor.( Scatter laser Tedavisi ) Tedavide retinanın makuladan uzak yerlerinde 1,000 ile 2.000 arası yapılan ince laser ile yakılmalar uygulanıyor. Bu laser yanıkları anormal olan damarların küçülmesi içindir. tedavi 1 seansta tamamlanabilmesine rağmen 2 veya 3 seanslarına bazen gereksinim duyuluyor.
B) Focal Laser Tedavisi
İlaç tedavisinden sonra iyileşmeyen hastalar için Fokal lazer Tedavisi doktorların anormal olan kan damarlarını lazer Prosedürüyle Küçültmesini sağlıyor.
Amerikan Ulusal Göz Enstitüsüne göre bu tedaviler görme kaybı riskini %50 azaltabilirmiş.
4. Vitrektomi
Gözdeki damarlarda ciddi bir kanama varsa , ‘’ Vitrektomi ‘’ denilen cerrahi bir işlem uygulanabilir.
Vitrektomi Cerrahisiyle Gözün merkezindeki vitreus jel alınır. Bu prosedür vitreusun içindeki şiddetli kanamayı tedavi etmek için kullanılır. İşlemin bir diğer özelliği de lokal veya genel anestezi altında yapılmasıdır.
Resim : https://www.aao.org/eye-health/anatomy/macula-6
Diyabetik Retinopatiye değinmişken Diyabetik Makula Ödemine değinmemek olmaz.
Diyabetik Makula Ödemi , diyabetik retinopatinin bir sonucudur. DME ( Diyabetik Makula Ödemi ) ” makula ”denilen retinanın alanındaki şişmedir. Bu şişme retinanın içine kan ve sıvı sızdırabilen damardandır.
Uygulanan Tedaviler :
a) Anti-VEGF Enjeksiyon Tedavisi : Bu tedavide Anti-VEGF ilaçlar VEGF denilen proteini bloke etmek için vitreus jelin içine enjekte edilir. Bu ilaçlar anormal olan damarların büyümesini ve sıvı sızdırmasını stimüle eder.
b) Focal/Grid Makula Laser Cerrahisi : Makula’nın merkezi yakınındaki ödemde yapılan laser yanıkları sıvının sızmasını yavaşlatır ve retinadaki şişmeyi azaltır.
c) Kortikosteroidler : kortikosteroidler, ya enjekte edilir ya da gözün içine implante edilir. Tek veya diğer ilaçlarla birlikte uygulanabilir.( ilaçlar ve laser cerrahisi )
Diyabette Göz Tedavisinde En Son Gelişmeler :
Lucentıs
Resim : Eyewire.news
Geçtiğimiz sene FDA lucentıs’ı diyabetik retinopati’nin tüm tipleri için onayladı. Yani Ayda bir kerelik göz enjeksiyonu olan Lucentıs diyabetik retinopatinin tüm şekillerini tedavi etmek için FDA onaylı tek ilaç.
Önceden Lucentis sadece Diyabetik Makula Ödemi olan insanlarda diyabetik retinopati tedavisi için onaylanmıştı.
DME – Diyabetik Makula Ödemi , gözün keskin ve detaylı görmesinden sorumlu bir kısmının ( Makula Kısmı ) şişmesi ve bu kısımda sızıntının olması durumu
Lucentıs şu komplikasyonlar için ( daha ayrıntılı incelersek ) uygulanıyor.
– Yaşa bağlı ıslak maküler dejenerasyonu ( wAMD / wet macular degeneration )
– Diyabetik Retinopati (DR)
– Diyabetik Makula Ödemi (DME)
– Miyopik Korodial Neovaskülarizasyon (mCNV)
– Retinal damar ( Ven ) Tıkanıklığı Sonrası Makula Ödemi
Lucentis , ‘’ ranibizumab ‘’ denilen bir proteini içeren bir ilaçtır. Bu Ranibizumab , vasküler endotelyal büyüme faktörü denilen ” VEGF – A ” bir proteini durduracak şekilde yapılmış. Bu VEGF , kan damarlarını büyütüyor , sıvıyı ve kanı dışarı sızdırıyor. Ranibizumab , bunu durdurarak kan damarlarının büyümesini azaltıyor. Sızıntıyı ve şişmeyi kontrol ediyor.
2. Diyabetik Retinopati İçin Enjeksiyon Yerine Geçecek Göz Damlaları
Resim : diabetes.co.uk
İngiltere’de Nottingham Üniversitesi Araştırmacılarının geçtiğimiz sene kendi sitelerinde verdikleri bilgilere göre Göz damlaları yakında diyabetik retinopatiyi tedavi etmek , körlüğü önlemek ve ağrılı enjeksiyonların yerine geçmek için kullanılabilirmiş.
Bu damlanın hastalarda deneme çalışmalarının başlamasını onlardan gelecek bilgilerle sizlere bildireceğiz.
Resim : İngiltere Nottingham Üniversitesin’ de Araştırma üzerinde çalışan Prof. David Bates
İnsan vücudunda ‘’ VEGF ‘’ ( vasküler endotelyal büyüme faktörü ) denilen bir protein kan damarlarının büyümesinden ve normal olarak oluşmasından sorumlu. Ancak diyabetli hastalarda , kusurlu damarların büyümesine ve gözün içine sıvının sızmasına sebep olan bir VEGF tipi üretiliyor.
Bahsettiklerine göre Şu anki tedaviler , kusurlu kan damarlarının büyümesini engelleyen aynı zamanda yüksek kan şekerlerinin etkisinden gözü kurtarmaya yardımcı normal kan damarlarının tekrar büyümesini durduran VEGF’nin tüm şekillerini hedefliyormuş.
Araştırmacılar yaşa bağlı Maküler Dejenerasyonu ( AMD ) için olan damlalar üzerinde çalışıyor. ve AMD damlalarının hastalarda klinik denemelerinin birkaç yılda olmasını umuyorlar.
Resim : mediaspace.nottingham.ac.uk
Bütün çalışmalar tamamlandığı ve neticelendiği vakit Diyabetlilerin yaşadığı ciddi problemlerden olan Diyabetik Retinopati’ye bu şekilde bir tedavi yöntemi sunulması tıp dünyasında çok önemli bir adım olur.
Kaynaklar :
American Optometric Association – https://www.aoa.org/patients-and-public/eye-and-vision-problems/glossary-of-eye-and-vision-conditions/diabetic-retinopathy
National Eye Instute (NEI) – https://nei.nih.gov/health/diabetic/retinopathy
https://diatribe.org/silent-complication-closer-look-diabetic-retinopathy
https://www.diabetes.co.uk/diabetes-complications/diabetic-retinopathy.html
https://www.diabetesdaily.com/blog/diabetic-retinopathy-eye-drops-may-replace-eye-injections-421854/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28341661
https://en.wikipedia.org/wiki/Retinopathy
