Tip 1 diyabet hayatımıza beklemediğimiz bir anda girmiştir. Peki bizler daha önce nasıl yaşıyorduk ? Şu andan itibaren hayatımız nasıl değişecek ? Eski yaşam şeklimiz devam edecek mi? Bunları düşünüyor olabiliriz. Ki bu gayet doğal.
Bu yazımız tip 1 diyabetiyle yeni tanışmış diyabetini anlayıp nasıl yöneteceği konusunda endişeleri olanlar için Dr. Ragnar Hanas’ın diyabet yönetme felsefesinden esinlenerek hazırlanmıştır. Bir sağlık önerisinde bulunmaz her zaman belirttiğimiz gibi doktorunuza danışmanız uygun olacaktır.
Eski Yaşam Biçimi :
Şu gerçeği aklımızdan çıkarmamalıyız diyabet hayatımızın geri kalanını etkileyecek kronik bir hastalıktır. Hayatınızda belli alışkanlıklar varsa diyabetle daha kolay yaşamanız olasıdır. Bunun yerine prensiplerin olmadığı zamanın akışına göre bir yaşantınız varsa diyabetle yaşam şeklinizi birlikte götürmeniz zor olacaktır.
” Diyabetinizle dost olmaya çalışın ”
Bu cümleyi söylemek belki kolay olmayabilir ama en azından düşman olmayalım.
Diğer taraftan şunu da unutmamak gerek. En başından rahat ettiğiniz şekilde yaşamanız da önemli. Diyabetin yaşam biçiminizi belirlemesine izin vermeyin.
Belki de yeni tanı alan veya bu sürece adapte olma konusunda güçlük çeken birçok kişinin aklından şunlar geçiyordur ”diyabet tanısı konmadan önce istediğimi yapabiliyordum , bunları artık yapamam çünkü artık diyabetim var ”. Ancak unuttuğumuz birşey var kısıtlanan birşey yok. Sadece uygularken diyabetinizi de unutmayarak uygulamak önemli. Bu şuna da benzetilebilir. Bir arkadaşınızla yemek yemeye veya bir giyim mağazasına gittiniz. ve arkadaşınız cüzdanını evde unuttu. Bu yüzden onu düşünerek hareket etmeniz gerek. Ya yemek yemek için evinize davet edeceksiniz ya da dışardan alıp paylaşacaksınız. Yani özetle diyabetinizi de işin içine katarak daha dikkatli bir şekilde davranmalısınız. Bu yasakların olacağı anlamına gelmez.
ve deneme yanılma yöntemiyle öğrenmek te önemlidir.
” istediğiniz yaşamı seçtiğinizde doktorlarınız gereksinimlerinize uygun insülin tedavisini sizlere sağlar ”
Diyabet ve Çevre:
Etkileşimde olduğumuz aile veya çevre ortamlarında diyabet hakkında genel geçer düşünceleri ilk bu ortamlardan işitiriz. Bu düşünceler kalıplaşmış ve yüzeysel düşüncelerdir. Şüpheci davranıp körü körüne bu bilgilere bağlı kalmamakla birlikte doktorlarımızın ve bizler için çalışan diğer sağlık emekçilerinin vereceği bilgilere kulak vermeliyiz.
Diyabet Kampları:
Bu kamplar diyabetle yaşamak konusunda yalnızlık duygusunu giderir. Özellikle küçük yaşta diyabetli olan çocuklar ve aileleri bu kamplara katılarak kamplardaki diyabet ekibinden diyabetle ilgili daha önce hiç bilmediği bir bilgiyi öğrenerek diyabet yönetimini güçlendirebilir. ve onunla yaşamayı öğrenebilir.
Diyabet ve Eğitim:
Diyabet bakımı bir eğitim gerektirir. Bir diyabet ekibi ( doktor , diyabet hemşiresi ve diyabet diyetisyeni…) bu eğitimi sizlere sağlayacaktır. Aynı zamanda kapak resmindeki gibi pankreas gibi düşünmeyi öğreteceklerdir.
Bu bilgiler aşağıdaki kaynaktan hazırlanmıştır.
Kaynak: Prof. Dr Şükrü Hatun , Yrd Doç Dr. Yenal Dündar , Dr. Rüveyde Bundan , Dr. Demet Gedikbaşı , Dr. Erdem Gönüllü , Dr. Bülent Kara ve Deniz Keklik , Çocuklarda , Adolesanlarda ve Genç Yetişkinlerde Tip 1 Diyabet , 2001.
Bu kitabın türkçeye çevrilmesinde emeği geçen yukarıdaki doktorlarımıza ve ayrıca Dr. Ragnar Hanas’a teşekkür ederiz.
Buradaki bilgiler doktorların yerine geçmez. Sağlığınız için lütfen doktorunuza danışınız.
