Tip-1 Diyabetin Çözümüne Yardımcı Olabilecek Yeni Bir Çözüm: Protein Jeli
Harvard Üniversitesi’nden Ji Lei, Georgia Teknolji Enstitüsü, Missouri Üniversitesi ve Massachusetts Genel Hastanesi’ndeki bir grup araştırmacı içerisinde beta hücrelerinin de olduğu, protein salan, bir mikrojel geliştirdi. Bu mikrojelin nakil edildiği maymunlarda tip-1 diyabetin iyileştiği görüldü.
Bu araştırmadaki yedi maymuna, insülin üretiminde görev alan beta hücrelerini öldüren streptozotosin (Sterptomyces türü bakterilerden elde edilen ve pankreastaki beta hücrelerini seçici bir biçimde ve dönüşümsüz olarak tahrip ederek deneysel olarak diyabet oluşturmakta kullanılan madde.) enjekte edildi. Böylece maymunlar tip-1 diyabetli oldular.
Bu işlemden 12 gün sonra farklı maymunlardan alınan beta hücreleri mikrojellerle karıştırıldı. Ve bu protein jel araştırmadaki maymunların karınlarındaki bir doku tabakasına nakledildi.
7 maymunun dördü; programlanmış hücre ölümünü aktive etmeye yarayan protein Fas Ligantı (FasL) ile dolu mikrojellerle birlikte FasL’yi bu mikrojele “yapıştıran”, “bağlayan” Streptavidin (SA: Tetramerik yapıda, 4 adet biotin molekülünü bağlama kapasitesi olan proteindir.) adlı bir protein aldı. Bu jele öncesinde beta hücrelerinin karıştırılmış olması ve FasL’nin yavaşça salınması vücut reddini önlemeyi de sağlamıştır.
Kalan üç maymun ise FasL veya SA içermeyen “boş” bir mikrojel ile birlikte beta hücre nakli aldı.
Yedi maymunun tümüne de, ilk 28 gün boyunca, ek doz insülin ve 3 aylık, nakil reddedilmesini önleyen Rapamisin (Bağışıklık sistemi saldırısını önler.) ilacı verildi.
Araştırmacılara göre; 6 ay boyunca, SA-FasL mikrojel alan maymunların, tip-1 diyabet geliştirmeden önceki gibi, insülin ürettiklerini tespit ettiler. Ancak yemek sonrası insülin üretimi konusunda eskiye oranla %80-90 başarılı olunduğu bulundu. Bu sebeple de öğünler için ara sıra ek insüline ihtiyaç duyuldu.
Lei, araştırmada; SA-FasL mikrojel alan maymunların karaciğer ve böbrek fonksiyonlarının da normal olduğunu ve nakil reddi belirtisi olmadığını söylüyor. “Normal şartlarda çok agresif bir tedavi ve çoklu ilaçlar kullanmamız gerekirdi ancak bu sonuçla kullanmamıza gerek olmadığını gördük.” eklemesini de yaptı.
SA-FasL olmadan mikrojel alan üç maymun ise araştırmanın birkaç haftası içinde nakillerini reddettiği görüldü.
Missouri Üniversitesi’nden araştırmaya dahil olan ve ortak sözcü Haval Shirwan ise; iki yıl içerisinde, cerrahların, mikrojeli adacık nakliyle birlikte yerleştirebilmelerini umduklarını ve hastanelere “hazır formda bir teknoloji” sunmak olduğunu vurguladı.
Araştırma özetinden de anlaşılabildiği üzere daha hayvan deneylerinde olan bir çalışma. Klinik aşamalara gelinmemiş. Ancak araştırmaya bir nevi liderlik eden Ji Lei, tip-1 diyabeti sonlandırmak adına birçok araştırmada çalışmakta. Bu çalışma bu noktada da bence önem arz ediyor.
Kaynak:
diyabetimben.com
https://www.newscientist.com/article/2320401-protein-gel-could-help-treat-type-1-diabetes/
