– Göz Nasıl Çalışır? İnsan Gözünün Yapısı
– Diyabet Gözü Nasıl Etkiler?
– Retinopati ve Retinopatinin Evreleri
Göz Nasıl Çalışır ? İnsan Gözünün Yapısı :
Gözümüz sert bir dış zarla çevrilidir. Öndeki bu tabaka şeffaf ve eğimlidir. Eğimli bu kısım gözün korneasıdır. ( Sklera (ing sclera ) korneayı oluşturur. ) Burası gözü bir yandan korurken diğer yandan dışardan göze gelen ışığı odaklamaya yarar.
Işık korneadan geçtikten sonra ön kamara denilen bir boşluktan (Ön kamara aqueous humor olarak isimlendirilen bir sıvıyla doludur. ) ardından göz bebeğinden ve ondan sonra da mercekten geçer.
En sonunda da ışık gözün merkezinde sıvıyla dolu bir diğer odacıktan geçer ve gözün arkasındaki kısma yani retinaya çarpar.
Retinada retinanın nöronları fotoreseptörler tarafından yakalanmış olan görme ile ilgili bilgiyi optik sinire ve beyne gönderir. Böylece görmemizi sağlar.
Diyabette şeker retinaya giden küçük damarları bloke etmeye başlayınca gözlerde hasar meydana gelmeye başlar , buda bu damarların sıvı veya kan sızdırmasına neden olur. gözleriniz daha sonra bu bloke olan damarları telafi etmek için normal olmayan yeni damarlar oluşturur. ve işte bu noktada diyabetik retinopati durumu söz konusudur.
Diyabet Gözü Nasıl Etkiler ?
Retina dışardan gelen ışığı elektriksel sinyallere dönüştüren gözün arka kısmında ışığa duyarlı bir hücre tabakasıdır. Bu sinyaller daha sonra beyne gönderilir. Beyin bu sinyalleri gerçekte gördüğümüz görüntülere dönüştürerek dünyayı ve çevremizi görmemizi sağlar.
Kısaca retina ışığa duyarlı milyonlarca hücre ve dışardan gelen ışıkla oluşan görsel bilgiyi alıp organize eden diğer sinir hücrelerini içerir.
Yüksek kan şekeri seviyeleri ise retinadaki damarlara zarar vererek diyabetik retinopatiye sebep olur. Bu damarlar şişebilir ve sıvı sızdırabilir veya tıkanıp kanın içinden geçmesine engel olabilir. Kimi zaman da retinada anormal damarlar oluşabilir.
Bu durum teşhis edilmediği ve tedavi edilmediği takdirde görme kaybına neden olabilir.
Retinopatinin 4 safhası var.
- Hafif Proliferatif Diyabetik Retinopati : ’’ Mikroanevrizmalar ‘’ denilen retinanın ince damarlarında balon şeklinde olan küçük alanlar retinanın içine doğru sıvı sızdırabilir. Bu hastalığın en erken safhasında meydana gelir.
- Orta Non – Proliferatif Diyabetik Retinopati : Hastalık ilerledikçe Kan damarları şişebilir ve tahrip olabilir. Ayrıca kanı taşıma kabiliyetlerini kaybedebilirler. Hem retinanın görünümünün değişmesine sebep olur hem de diyabetik makula ödemine sebep olabilir.
- Şiddetli Non- Proliferatif Diyabetik Retinopati : Birçok kan damarı bloke olur. Retinanadaki bölgelere kan akışını sağlama görevini kaybeder. Retinadaki bu bölgeler , retinaya yeni damarları büyütmesi için sinyal veren büyütme faktörlerini salgılar.
- Proliferatif Diyabetik Retinopati : Bu son safhada retina tarafından salgılanan büyüme faktörleri kan damarlarının ( yeni ) büyümesine sebep olur. Yeni kan damarları narin , hassas olur Bundan dolayı kanama ve sızıntının olma ihtimali yüksektir.( Not :damarların büyümesi retinada ve gözün arkasını dolduran vitreus jelinin içine doğrudur. )
Kaynak: National Eye Instute (NEI) / American Optometric Association
Diyabetik Retinopatinin Belirtileri Şunlardır ;
– Bulanık görme
– Görme merkezinde karanlık ve boş noktaların olması
– Geceleri Kötü Görme
– Renkleri görme potansiyelini kaybetme
– Görme Kaybı
Sağlık kuruluşlarından öneriler:
Bu durumun meydana gelme riskini azaltmak için Amerikan Diyabet Derneği olmak üzere çeşitli sağlık kuruluşları şunları öneriyor:
– Kan şekeri seviyelerinin, tansiyonun ve kolesterolün kontrol edildiğinden emin olunması.
– Diyabetik göz taraması – tüm 12 yaş ve üzeri diyabetli kişiler için yıllık göz taramaları tavsiye ediliyor.
” Bir göz doktoruyla erken tanı , uygun zamanda tedavi ve tedavi sonrası uygun takip kişinin diyabete bağlı göz hastalığından kaynaklı şiddetli görme kaybı riskini yüzde 95 oranında azaltabilir. ” ADA
Diyabete bağlı göz hastalıklarının belirtileri her zaman olmayabilir , ki bu durum göz bebeğinin genişletilmesiyle yapılan göz muayenelerini daha da önemli kılmaktadır. ( göz damlalarıyla )
Ayrıca Göz taramaları öneriliyor çünkü ;
– Diyabetik retinopati erken evrede herhangi bir belirti göstermeyebiliyor.
– Zamanında teşhis edilmediği ve tedavi edilmediği takdirde kalıcı görme kaybına neden olabiliyor.
Ancak göz taramalarının yapılmasıyla problemler göz sağlığınızı etkilemeye başlamadan önce teşhis edilebilmekte.
Retinopati Riski Altında Mıyım?
Diyabetik Retinopati Risk faktörleri içerisinde aşağıdakiler yer almaktadır:
– Uzun bir süre diyabetli olma
– Sürekli yüksek kan şekeri seviyelerinin olması ve kötü kan şekeri kontrolü
– Yüksek tansiyon olması ( hipertansiyon )
– Yüksek kolesterol olması
Amerikan Diyabet Derneği bunların yanında aşağıdaki gibi diğer faktörlerin de görme problemi riskini artırabileceğini belirtmekte:
– Diyabet Yönetiminiz ( A1C)
ve Sigara kullanımı
Tedavi:
Kan şekeri seviyelerini yönetmek ve tansiyonu kontrol etmek için adımların atılması diyabete bağlı göz hastalığının ilerlemesini yavaşlatmaya yardımcı olur.
Tedavi seçeneklerinde göz enjeksiyonları , göz damlaları , lazer tedavi ve ameliyat yer alabilir.
Diyabetik Retinopati Tedavisinde Yeni Gelişmeler:
Toronto Üniversitesi’nden diyabetik retinopati için yeni bir biyolojik terapi.
Toronto Üniversitesi araştırmacıları diyabetik retinopati tedavisi için sentetik bir antikor geliştirdi.
Yeni antikor hücre kültüründe ve farelerde test edildi. ve çalışmadan alınan sonuçlar olumlu yönde.
Araştırmacılara göre tedavi diyabetik retinopati ve Makula dejenerasyonu gibi hastalıkların tedavisi için yeni bir umut.
İlacın klinik çalışmalarda denenmesi planlanıyor
Bu bilgiler bilgi vermek amacıyla çeşitli sağlık kuruluşların bilgileri doğrultusunda hazırlanmıştır. Sağlığınız için lütfen doktorunuza danışın.
1. Kaynak: https://www.aao.org/eye-health/diseases/what-is-diabetic-retinopathy
2.Kaynak: https://www.aao.org/eye-health/diseases/what-is-diabetic-retinopathy
3.Kaynak: https://www.nei.nih.gov/learn-about-eye-health/healthy-vision/get-dilated-eye-exam
4.Kaynak: https://www.diabetes.org/sites/default/files/2021-03/EyeHealth_Resource_FAQ.pdf
5. Kaynak: https://www.diabetes.org/sites/default/files/2021-03/EyeHealth_Resource_Preparing-for-doc-visit.pdf
6.Kaynak: https://www.utoronto.ca/news/u-t-researchers-develop-antibody-drug-could-treat-diabetic-retinopathy
